Edward Frenkel. Love and math. The heart of hidden reality. Basic Books, 2013

Het Langlands-programma is een van de diepzinnigste en verwarrendste ideeën van de afgelopen decennia. Je zou verwachten dat de kiosken vol stapels boeken over die opmerkelijke gedachte zouden liggen. In werkelijkheid had ik er nooit eerder over gehoord voor ik dit boek las.

Edward Frenkel is een prominente wiskundige van mijn leeftijd — iemand met een enorme rijke staat van dienst op het gebied van de wiskunde, iemand die als jonge twintiger al toetrad tot de staf van Harvard en tegenwoordig op Berkeley werkt; bovendien iemand met een boeiend levensverhaal en een talent om zijn enthousiasme voor de wiskunde over te brengen. Maar ook van hem had ik nog nooit gehoord.

Love and Math is Frenkels boek over het Langlands-programma, waarin hij heel duidelijk en toch kennelijk met enige diepte uitlegt wat dit programma behelst: het vermoeden dat allerlei heel uiteenlopende takken van de wiskunde met elkaar te maken hebben: dat een aantal gebieden die onafhankelijk van elkaar ontwikkeld zijn, zich uiteindelijk toch in elkaar weerspiegelen. Er blijken bovendien ook nog een aantal parallellen te zijn met de fysische snarentheorie. Er lijken dus allerlei mysterieuze aspecten bestaan tussen sommige aspecten van de werkelijkheid.

Frenkels eigen leven, dat hij met het verhaal van het Langlands-programma verweeft, is ook fascinerend. Het antisemitisme was in de einddagen van de Sovjetunie zo virulent dat zijn pogingen om wiskunde te studeren ondanks zijn evidente talent werden gefrustreerd. Tegelijkertijd waren er individuele wiskundigen die hem onder hun hoede namen, en bovendien kwam de perestrojka net op tijd, zodat hij naar Harvard kon ontkomen.

Ik wist dat niet, dat er zoveel zo openlijk antisemitisme was in de Sovjetunie in de jaren tachtig. Zo leer je van alles in dit meeslepende boek, dat mijn kijk op de dingen voor altijd veranderd heeft, of toch minstens een beetje.



Reacties

Populaire posts van deze blog

Paul Celan. Verzamelde gedichten. Amsterdam: Meulenhoff, 2003.

Walt Whitman. Leaves of Grass. Grasbladen. Amsterdam: Em. Querido, 2005 (1855).

Raoul de Jong. Jaguarman. Mijn vader, zijn vader en andere Surinaamse helden. Amsterdam: De Bezige Bij, 2020.